ΑΟΖ: Η Αθήνα φλερτάρει με τους «καρχαρίες» στο Αιγαίο

Την κινητικότητα της ελληνικής κυβέρνησης αναφορικά με το θέμα της οριστικοποίησης των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) έρχονται να επιβεβαιώσουν τρία σενάρια, που σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες εξετάζονται στο Μέγαρο Μαξίμου προς τον σκοπό αυτό. Οι πληροφορίες εμφανίζουν τον Αντώνη Σαμαρά να εξετάζει σοβαρά, κάτω από την πίεση του λόμπι του πετρελαίου, την ανακήρυξη ΑΟΖ, παρά τις αντιρρήσεις του Υπουργείου Εξωτερικών. Η ιδέα της ΑΟΖ και των πετρελαίων θεωρείται κρίσιμη πολιτικά «ένεση πατριωτισμού» σε μια στιγμή που η κυβέρνηση αντιμετωπίζει εσωτερικές δυσκολίες λόγω του μνημονίου. Αλλά, σύμφωνα με τους επικριτές αυτής της κατεύθυνσης, μια ενδεχόμενη ελληνοτουρκική ένταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον της Ελλάδας στην παρούσα, τόσο λεπτή και κρίσιμη ευρωπαϊκή συγκυρία.


Τρία σενάρια

Συγκεκριμένα, υπάρχουν απόψεις που έχουν κατατεθεί στο Μέγαρο Μαξίμου και επιμένουν ότι η Αθήνα θα πρέπει να προχωρήσει με την ανακήρυξη, ακόμη και μονομερώς, της ΑΟΖ και σε δεύτερο χρόνο να επιδιώξει με διαπραγμάτευση με τις γείτονες χώρες την οριοθέτησή της.

Μια δεύτερη πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι είναι να ολοκληρώσει η Αθήνα τα βήματα που έχει ήδη κάνει προς τον ΟΗΕ. Από τον περασμένο Μάιο, η ελληνική κυβέρνηση ενημέρωσε τον Οργανισμό ότι, πλέον, υπολογίζει το εύρος όλων των θαλάσσιων ζωνών με βάση τις πρόνοιες της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, δηλαδή στα 200 ναυτικά μίλια από τις γραμμές βάσης και, εφόσον δεν υπάρχει συμφωνία καθορισμού με τα γειτονικά κράτη, ως όριο νοείται η μέση γραμμή. Επιπλέον, η Αθήνα μπορεί να καταθέσει τις συγκεκριμένες συντεταγμένες των θαλάσσιων ζωνών στον ΟΗΕ.

Η τρίτη εναλλακτική κατεύθυνση, που συζητείται στο Μέγαρο Μαξίμου είναι η τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ σε Ιόνιο και Κρήτη. Αυτή η περίπτωση συμπεριλαμβάνει την πρότερη συνεννόηση με την Ιταλία και την Κύπρο.


Πιθανές αντιδράσεις
Οι αντιδράσεις, σύμφωνα με τους ειδικούς, που μπορεί να προκύψουν από μια τέτοια κίνηση από την ελληνική κυβέρνηση θα έρθουν όχι μόνο από την Τουρκία, αλλά πιθανώς από κάθε μια χώρα που μπορεί να επηρεαστεί από αυτό.

Η Άγκυρα, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, έχει αφήσει ήδη να εννοηθεί ότι θα εκλάβει οποιαδήποτε τέτοια κίνηση ως «ταφόπλακα» των διερευνητικών επαφών, που, παρά το τέλμα στο οποίο έχουν περιέλθει, αποτελούν τον μοναδικό μηχανισμό διευθέτησης των διμερών διαφορών στο Αιγαίο.

Όσον αφορά την συμφωνία με την Κύπρο για ανακήρυξη ΑΟΖ νότια της Κρήτης αναμένεται ότι θα υπάρξει αντίδραση της Τουρκίας, που διεκδικεί μέτωπο στην ανοιχτή θάλασσα, ενώ, για τη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή, προβάλλει και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Επίσης, επικριτές της πρόθεσης αυτής, επισημαίνουν ότι εάν αναγνωριστούν ΑΟΖ στην Κρήτη ή στο Ιόνιο θα είναι σαν να αναγνωρίζονται αμέσως οι αμφισβητήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο.



Επικρίσεις
Τα τρία σενάρια που μελετώνται από την ελληνική κυβέρνηση, ένα εκ των οποίων θα επιλέξει ο πρωθυπουργός άμεσα σύμφωνα με πληροφορίες του ρεπορτάζ, δέχονται την ίδια στιγμή έντονη κριτική από σκεπτικιστές γύρω από το θέμα της ανακήρυξης των ΑΟΖ αυτή την δεδομένη περίοδο.

Σύμφωνα με τους επικριτές των σχεδίων του Μεγάρου Μαξίμου, η ανακήρυξη ΑΟΖ ουδόλως απαιτείται για τη διεκδίκηση της κυριότητας και την εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου. Κατά τις αντίθετες απόψεις το μόνο που μπορεί να πετύχει η ανακήρυξη των ΑΟΖ, ειδικά μονομερώς, θα είναι η πρόκληση εντάσεων με την γειτονική Τουρκία. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν, έχοντας ως γνώμονα τις μέχρι τώρα αντιδράσεις της Τουρκίας στο θέμα αυτό, ότι «δεν θα καθίσει ήσυχη χωρίς αντίδραση». Ειδικότερα, αναμένεται ότι μετά την κίνηση Σαμαρά, «που μπορεί να ερμηνευθεί ως casus belli», θα ακολουθήσουν και οι τουρκικές αντίστοιχες διεκδικήσεις.

Επικριτές της άποψης Σαμαρά, σχολιάζουν ότι πρόκειται για μια «επιπόλαιη κίνηση που θα ρίξει την Αθήνα σε νερά που κολυμπούν καρχαρίες, δυνάμενοι να χρησιμοποιήσουν την χώρα ως πειραματόζωο νέας αυταρχικής διακυβέρνησης ή ακόμη και ως όπλο διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Γίνεται επίσης λόγος για «εθνικές φαντασιώσεις», που απομακρύνουν την κυβέρνηση από τα πραγματικά προβλήματα που είναι η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που ενέχει τον κίνδυνο της κοινωνικής καταστροφής στην Ελλάδα.




ΠΗΓΗ