Η μαύρη μέρα που άρχισε η τραγωδία

Σαν χθες, πριν από 39 χρόνια. Ξημέρωνε Δευτέρα 15 Ιουλίου του 1974. Ηταν η αποφράδα ημέρα που λάμβανε χώρα το πραξικόπημα από την Εθνοφρουρά εναντίον του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και Αρχιεπισκόπου Κύπρου Μακαρίου Γ΄, έχοντας ως συνέχεια, πέντε μέρες αργότερα, την τουρκική εισβολή στη Μεγαλόνησο και τη διχοτόμησή της.

Στις 6.20 το πρωί, ο Αρχιεπίσκοπος έφθανε στο Προεδρικό Μέγαρο λίγο πριν από τις 8. Ταυτόχρονα άρματα έβγαιναν από τα στρατόπεδα και κατευθύνονταν προς τη Λευκωσία. Κάποια απ' αυτά σταμάτησαν, για περίπου λίγα λεπτά, μισό χιλιόμετρο από το Μέγαρο.

Σήμανε συναγερμός και ύστερα από λίγο έπεσε ο πρώτος πολυβολισμός. Ενα άρμα προσέγγισε την κλειδωμένη καγκελόπορτα του Προεδρικού και το ακολούθησαν άλλα άρματα. Η μάχη που ακολούθησε ήταν ιδιαίτερα άγρια. Αλλα άρματα σχημάτισαν κλοιό σε σχήμα πετάλου, περικυκλώνοντας ουσιαστικά το Μέγαρο.

Από διάφορα σημεία της Λευκωσίας ακούγονταν πυροβολισμοί και οι πολίτες έντρομοι κατέφευγαν σε ασφαλή μέρη. Ο Μακάριος έφευγε από το Μέγαρο και, ύστερα από πολλές περιπέτειες, κατευθύνθηκε στην Κλήρου, όπου στάθμευσαν για λίγο στο σπίτι ενός αστυνομικού. Πήραν λίγα τρόφιμα και ξεκίνησαν προς τα ορεινά. Tην έκταση του πραξικοπήματος πληροφορήθηκε ο Mακάριος ευρισκόμενος στον Kύκκο, ενώ πληροφορούνταν συνεχώς από το στρατοκρατούμενο ΡΙΚ ότι «είναι νεκρός». Επικράτησε η πρόταση να πάει στην Πάφο, απ’ όπου απηύθυνε διάγγελμα στον κυπριακό λαό: «Η φωνή που ακούτε σας είναι γνωστή. Γνωρίζετε ποιος σας ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι αυτός που εκλέξατε αρχηγό σας. Είμαι συμπολεμιστής και ηγήτοράς σας στον κοινό αγώνα. Το πραξικόπημα της χούντας απέτυχε. Ημουν ο στόχος. Και όσο είμαι ζωντανός, η χούντα στην Κύπρο δεν θα περάσει» ανέφερε. Ωστόσο, η αντίστροφή μέτρηση για την εισβολή των Τούρκων είχε ξεκινήσει.


Χθες, στις 8.20 το πρωί, ώρα κατά την οποία εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, σε όλη την Κύπρο ήχησαν οι σειρήνες, ενώ η πολιτική, πολιτειακή και θρησκευτική ηγεσία του τόπου τίμησε τη μνήμη εκείνων που έπεσαν ηρωικά υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία.

Στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στη Λευκωσία, τελέστηκε, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, το επίσημο μνημόσυνο των ηρώων που αντιστάθηκαν στο πραξικόπημα. Του μνημοσύνου προέστη ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Β’. Επιμνημόσυνο λόγο εκφώνησε ο υπουργός Αμυνας Φώτης Φωτίου. Ακολούθησαν τρισάγιο, που τελέστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο στους τάφους των πεσόντων, στο κοιμητήριο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, και κατάθεση στεφάνων από τους παρευρισκομένους. Στη συνέχεια, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή και έγινε ανάκρουση του εθνικού ύμνου.




ΠΗΓΗ