Παναθήναια

Αν σε γοητεύει η Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας, σίγουρα θα θέλεις να μάθεις περισσότερες λεπτομέρειες για τις συνήθειες και τη ζωή των προγόνων μας. Μία από τις πιο σημαντικές εποχές στην Αθήνα ήταν το καλοκαίρι, γιατί τότε πραγματοποιούνταν τα Παναθήναια, η μεγαλύτερη γιορτή της πόλης. Ο Φειδίας παρακολουθούσε με θαυμασμό αυτή τη λαμπρή γιορτή και αποφάσισε να την αποτυπώσει στη ζωφόρο του Παρθενώνα.

Η θεά Αθηνά, προστάτιδα της πόλης της Αθήνας, ήταν η αγαπημένη θεά των κατοίκων. Προς τιμήν της, οι Αθηναίοι οργάνωναν κάθε καλοκαίρι τα Μικρά Παναθήναια και κάθε τέσσερα χρόνια τα Μεγάλα Παναθήναια που διαρκούσαν δώδεκα μέρες.

Ο εορτασμός των Μεγάλων Παναθηναίων ήταν λαμπρός και μεγαλοπρεπής. Γινόταν μεγάλη γιορτή με μουσικές και χορευτικές εκδηλώσεις, αθλητικούς αγώνες, αλλά και θρησκευτικές τελετές και θυσίες.

Όλο το χρόνο, τέσσερις κοπέλες από καλές οικογένειες της Αθήνας, οι εργαστίνες, ύφαιναν το ιερό πέπλο. Το πέπλο αυτό ήταν κίτρινο και κεντημένο με σκηνές από τη Γιγαντομαχία. Έπειτα το πέπλο μεταφερόταν γύρω-γύρω στην πόλη πάνω σε μια καρότσα με μορφή καραβιού, την οποία ακολουθούσε μία μεγαλοπρεπής, εορταστική πομπή.

Τα Μεγάλα Παναθήναια κρατούσαν δώδεκα ημέρες. Όλος ο κόσμος ξεσηκωνόταν. Άνδρες και γυναίκες από την Αθήνα, αλλά και ξένοι από άλλα μέρη της Ελλάδας, έρχονταν να τιμήσουν τη θεά Αθηνά και να πάρουν μέρος στη γιορτή.

Κατά τη διάρκεια των δώδεκα αυτών ημερών, γίνονταν αθλητικοί αγώνες, όπως αγώνες δρόμου, πυγμαχία, πένταθλο, πάλη, αρματοδρομίες, ιπποδρομίες, ακοντισμός.

Γίνονταν επίσης και μουσικές εκδηλώσεις, στο περίφημο Ωδείο, που είχε χτίσει ο Περικλής. Σε όλες αυτές τις εκδηλώσεις προσφέρονταν πλούσια έπαθλα, όπως χρήματα, τρόφιμα, στεφάνια από κλαδιά ελιάς στολισμένα με χρυσάφι.

Η πιο σπουδαία μέρα απ' όλες ήταν η τελευταία, γιατί τότε γινόταν η μεγάλη πομπή του ιερού πέπλου προς την Ακρόπολη. Η πομπή ξεκινούσε από το Δίπυλο -κοντά στον Κεραμεικό, τη γειτονιά των αγγειοπλαστών- και προχωρώντας μέσα από την Αγορά έφτανε στους πρόποδες της Ακρόπολης. Εκεί, οι εργαστίνες κατέβαζαν το πέπλο από το "καράβι" και το έδιναν με σεβασμό στους ιερείς, που θα στόλιζαν μ' αυτό το ιερό, ξύλινο ξόανο της θεάς Αθηνάς.

Η παράδοση του ιερού πέπλου συνοδευόταν από θυσίες και προσευχές στο βωμό της Αθηνάς, όπου βρισκόταν, παλιά, ο αρχαίος ναός της. Μετά ης θυσίες, το κρέας που είχε απομείνει, μεταφερόταν στην περιοχή του Κεραμεικού, όπου οι πολίτες είχαν μαζευτεί, περιμένοντας να πάρουν τη μερίδα τους από το γιορτινό τραπέζι.

Κι αυτό γιατί οι πιο πολλοί πολίτες δεν μπορούσαν να πάρουν μέρος στην πομπή και στις θυσίες. Έτσι, ήταν κι αυτός ένας τρόπος να γιορτάσουν όλοι τα Παναθήναια. Οι ξένοι που παρακολουθούσαν τις εορταστικές εκδηλώσεις αγόραζαν μικρά αναμνηστικά αγαλματάκια, τα οποία κατασκεύαζαν Αθηναίοι τεχνίτες.




Πηγές:

ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ ΣΕ ΕΝΑΝ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΝΑΟ
ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ
Κείμενα: Fiona MacDonald
Εικονογράφηση: Mark Bergin
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ

ΠΗΓΗ